ماه مبارك رمضان
ماه مبارك رمضان بهترين اوقات است، ماهى است كه رحمتهاى الهى در آن بى منتهاست و آن قدر مهمّ است كه رسول اكرم صلى الله عليه وآله، يعنى شخصى كه «وَمَا أَرْسَلْنَاكَ إِلَّا رَحْمَةً لِلْعَالَمِين»است، نفرين مى كند درباره كسى كه ماه مبارك رمضان بر او بگذرد و او كارى انجام ندهد كه مشمول مغفرت الهى شود.
پيامبر چنين كسى را نفرين مى كند، چنين چيزى از رسول اكرم صلى الله عليه وآله خيلى مهمّ است. انسان چقدر بايد پليد باشد كه با همه وسعت مغفرت و رحمت الهى و اين همه بركاتى كه خدا در اين ماه مبارك قرار داده است، ماه مبارك بر اوبگذرد و اين شخص برنامه اش جورى باشد كه اين نسيم ها بر او نوزد و اين رحمتها و عنايات شامل حالش نشود و در پايان ماه آمرزيده نشود.
ادب ماه مبارك رمضان
به هر حال اين ماه براى انسان خيلى مهمّ است و بايد آداب آن را رعايت بكند. اوّلاً اين كه انسان بايد توجّه كند كه حتّى در تعبير هم به حسب بعضى از احاديث رعايت ادب را نسبت به ماه مبارك رمضان بنمايد، وتعبيراتى را كه نسبت به اين ماه ادا مى كند با ماههاى ديگر فرق داشته باشد، اگر ماه رجب راگفت «رجب» طورى نيست، اگر ماه شعبان را گفت «شعبان» طورى نيست، اگر ماه ذى الحجّة را گفت «ذى الحجة» طورى نيست، امّا تعبيرش از ماه مبارك رمضان كه خداى متعال در قرآن كريم از آن به «شهر رمضان» تعبيرفرموده بايد تفاوت داشته باشد، خداوند مىفرمايد: «شَهْرُ رَمَضَانَ الَّذِى اُنْزِلَ فِيْهِ الْقُرآنُ»اين ادب را ما هم بايد درباره اين ماه رعايت بكنيم و هر وقت مى خواهيم از آن سخن بگوييم «ماه مبارك رمضان» يا «ماه رمضان» از آن تعبير كنيم و نگوييم «رمضان».
امير مؤمنان على عليه السلام مى فرمايند: «لا تقولوا رمضان فانّكم لاتدرون ما رمضان؟، فمن قاله فليتصدّق، و ليصم كفّارة لقوله، ولكن قولوا كما قال اللَّه عزّوجل شهر رمضان»؛ اين يك ادب ظاهرى است كه بايد رعايت كرد، حضرت مى فرمايد: نگوييد «رمضان»، بگوييد «ماه رمضان»؛ همانطور كه خدا فرموده است و اگر چنين تعبيرى كرديد صدقه بدهيد. اين عين حديث است. شما نمى دانيد ماه مبارك رمضان چه ماهى است، خبر نداريد كه چقدر عظمت دارد.
حضرت مى فرمايد: هر كس اين تعبير را درباره اين ماه كرد ورعايت ادب و احترام را درباره اين ماه شريف نكرد بايد كفاره اين قولش و اين تعبيرش را بدهد، البتّه نه اين كه كفّاره واجب باشد بلكه اگر چنين كارى كرد روزه بگيرد يا صدقه بدهد تا اين كارش را جبران كند.
يكى از بهترين كارهايى كه آدم مى تواند در اين ماه شريف انجام دهد آشنا شدن و بصيرت و بينش بيشتر پيدا كردن نسبت به اين ماه است. هر چند درباره ماه رمضان همين تعبيرى كه درباره شب قدر هست كه «وَمَا أَدْرَيكَ مَالَيْلَةُ الْقَدْر» در حديث آمده است، يعنى اين كه شما نمى دانيد ماه رمضان چيست و چقدر عظمت دارد.
فضايلى درباره اين ماه در احاديث آمده است كه بيانگر عظمت آن است. مقدارى از آن فضايل در اين حديث كه سيد بن طاووس در كتاب اقبال خود از حضرت رضاعليه السلام نقل كرده آمده است:
«عن الرضاعليه السلام عن آبائه عليهم السلام عن امير المؤمنين عليه السلام قال انّ رسول اللَّه صلى الله عليه وآله خطبنا ذات يوم»؛ حضرت رضا از پدرانش از اميرالمؤمنين عليه السلام نقل مى كند كه فرمود: روزى رسول اكرم صلى الله عليه وآله خطبه اى القاء فرمودند و در آن خطبه اين حديث را درباره ماه مبارك رمضان فرمودند:
خطبه شعبانيه در فضيلت ماه رمضان
«فقال ايّها النّاس انّه قد أقبل اليكم شهر اللَّه»؛ اى مردم! ماه خدا به شما روكرده است، «بالبركة و الرحمة و المغفرة»؛ ماهى كه مقرون به بركت و رحمتو مغفرت الهى است، «شهر هو عنداللَّه افضل الشهور»؛ ماهى كه پيش خدا -كارى به خلق اللَّه نداريم - بهترين ماههاست، «وايّامه افضل الأيام»؛ ماهى كه روزهايش بهترين روزهاست، «ولياليه افضل الليالى»؛ شبهايش بهترين شبهاست، «وساعاته افضل الساعات»؛ و ساعاتش بهترين و بافضيلت ترين ساعات است.
«هو شهر دعيتم فيه الى ضيافة اللَّه»؛ ماهى كه خداى متعال شما را به مهمانى خود دعوت كرده است و فرموده است: بندگان من در اين ماه مهمان من هستند، «وجُعلتم فيه من اهل كرامة اللَّه»؛ دراين ماه شما از كسانى قرار داده شده ايد كه مشمول كرامتهاى الهى هستند، «انفاسكم فيه تسبيح»؛ نفسهايى كه در اين ماه مىكشيد تسبيح حساب مى شود، «ونومكم فيه عبادة»؛ خوابتان در اين ماه عبادت محسوب مى شود - نه اين كه همهاش بخوابيد - اگر خواب انسان در اين ماه عبادت باشد، معلوم است كه عبادتش خيلى ارزش دارد، «وعملكم فيه مقبول، و دعاؤكم فيه مستجاب، فاسألوا اللَّه ربّكم بنيّات صادقة و قلوب طاهرة»؛ بياييد در اين ماه از خدا با نيّتهاى صادق و دلهاى پاك وقلوب طاهره بخواهيد كه «أن يوفّقكم لصيامه»؛ خدا شما را براى روزه در اين ماه موفق بدارد، «وتلاوة كتابه»؛ و براى تلاوت قرآن موفق گرداند، «فانّ الشّقى من حرم غفران اللَّه فى هذا الشهر العظيم... »؛ شقى و بدبخت آن كسى است كه ماه مبارك رمضان بگذرد و او از غفران الهى محروم بماند.
کتاب شوق وصال جلد2صفحه 951- تالیف آیت الله صافی (ره) – تحقیق و نشر موسسه فرهنگی صاحب الامر(عج(
