سید بطحاء حضرت ابوطالب علیه السلام سه سال قبل از هجرت و در سال 10بعثت از دنیا رفت.بنابر نقلی سن آن حضرت به هنگام رحلت 81 سال بوده است(1)اقوال دیگر در رحلت حضرت ابوطالب علیه السلام عبارت از:27 جمادی الاولی،26و29 رجب،7و 18 ماه رمضان ،15و17 شوال ،اول و دهم ذی القعده ،اول ذی الحجه(2).نام مبارک آن حضرت عمران است و پدرشان جناب عبدالمطلب و مادرشان فاطمه بنت عمرو بن عائذ است.ابوطالب علیه السلام با عبدالله پدر پیامبر صلی الله علیه و آله و زبیر بن عبدالمطلب برادر ابوینی بودند،یعنی از طرف پدر و مادر یکی بودند و سایر اولاد جناب عبدالمطلب با این سه بزرگوار فقط از پدر یکی بودند.مجلسی میفرماید:امامیه اتفاق دارند بر اسلام و ایمان جناب ابوطالب علیه السلام به پیامبر صلی الله علیه و اله و اینکه هیچ گاه عبادت بتی نکرده است.بلکه ابوطالب علیه السلام یکی از اوصیاء حضرت ابراهیم علیه السلام است و امر اسلام و ایمان او در شیعه مشهور است و علمای شیعه کتابها در ایمان آن بزرگوار تألیف کرده اند.صدوق میفرماید:در حدیث آمده که جناب عبدالمطلب علیه السلام حجت الهی و جناب ابوطالب علیه السلام وصی ایشان بوده است.طبق روایت ودایع انبیاء،عصای حضرت موسی علیه السلام و انگشتر حضرت سلیمان علیه السلام و …توسط عبدالمطلب علیه السلام به ابوطالب علیه السلام سپرده شد که ایشان آنها را به خاتم انبیاء صلی الله علیه و آله سپردند.ابن اثیر جزری شافعی میگوید:اهل بیت علیهم السلام بر ایمان ابوطالب علیه السلام اجماع دارند و اجماع اهل بیت علیهم السلام حجت است(3).حضرت رضا علیه السلام می فرمایند«کسی که معتقد باشد ابوطالب علیه السلام با حالت کفر از دنیا رفته،کافر است»اصبغ ابن نباته می گوید امیر المؤمنین علیه السلام فرمود:«به خدا قسم هرگز پدرم و جدم عبدالمطلب و هاشم و عبد مناف عبادت بت نکردند»گفتند پس چه را عبادت میکردند؟فرمودند:به سوی کعبه نماز می خواندند و بر دین ابراهیم و به آن متمسک بودند.ابن ابی الحدید در ضمن اشعاری میگوید:اگر ابوطالب و پسرش نبودند از دین اثری نبود که اینچنین استوار شود.ابوطالب در مکه از پیامبر صلی الله علیه و آله حمایت کرد و پسرش در مدینه بی دریغ از پیامبر صلی الله علیه و آله حمایت و دفاع می نمود(4)هنگامی که حضرت هنگامی که حضرت امیرالمومنین علیه السلام خبر وفات ابوطالب علیه السلام را به پیامبر صلی الله علیه و آله داد،آن حضرت به شدت ملول و محزون شدند و فرمودند«یا علی برو و او را غسل و حنوط و کفن کن و چون بر روی سریر نهادی به من خبر بده»هنگامی که آن حضرت دستورات پیامبر صلی الله علیه و آله را انجام داد و پدر بزرگوار را بر روی سریر گذاشت،پیامبر صلی الله علیه و آله خودشان تشریف آوردند و چون نظر مبارکشان بر نعش عموی بزرگوارشان افتاد،رقت و حزن به آن حضرت دست داد و فرمودند:«ای عمو صلۀ رحم و مهربانی کردی و جزای خیر دیدی ای عمو در کوچکی مرا کفالت کردی و در بزرگی مرا نصرت و حمایت نمودی»بعد به مردم رو کردند و فرمودند:«سوگند به خدا که اذن شفاعت میدهم در روز قیامت به عمویم که جن و انس از آن شفاعت تعجب کنند»با رحلت ابوطالب علیه السلام جبرئیل نازل شده به پیامبر صلی الله علیه و آله عرض کرد:«یاور تو از دنیا رفت،هجرت کن»(5)امیرالمومنین در زمان حیات خود نائب میگرفت که برای عبدالله و آمنه و ابوطالب علیهم السلام حج انجام دهند،و هنگام شهادت به اولاد خود وصیت فرمودند که نائب برای حج از طرف آن بزرگواران بگیرند(6)

1-منتخب التواریخ صفحه 81

2-نفائح العلام صفحه 158

3-منتخب التواریخ صفحه 113-114

4-شرح ابن ابی الحدید جلد 14 صفحه 85

5-بحار النوار جلد 19 صفحه 69

6-وقایع الایام جلد 1 صفحه 303