در سال 255 هجری شب جمعه شب ولادت خاتم اوصیاء منتقم آل محمد صلی الله علیه وآله آخرین امام بر حق و ولی مطلق خداوند حضرت بقیة الله حجة بن الحسن عجل الله تعالی فرجه الشریف واقع شده است.در این شب آب زمزم زیاد می شود به گونه ای که همه میتوانند رویت کنند ولی اکنون روی آن پوشیده است در این شب برات آزادی از آتش برای افراد زیادی نوشته میشود و آن را«شب برات»و«شب مبارک»و «شب رحمت»گویند.از امام باقر و امام صادق علیهم السلام روایت شده که فرمودند:وقتی شب نیمه شعبان شود منادی از افق اعلی ندا میکند:(ای زائرین قبر حسین بن علی برگردید در حالی که گناهان شما آمرزیده شده و اجر شما با خدای شما و محمد باشد).ولی کسی که استطاعت زیارت قبر امام حسین علیه السلام را ندارد قبور مطهر ائمه دیگر را زیارت کند و اگر این هم ممکن نیست به طرف قبرشان سلام دهد.نام پدرشان حضرت ابومحمد حسن ابن علی علیه السلام و نام مادشان نرجس علیها السلام است.ماجرای شب ولادت امام حسن عسکری علیه السلام در شب ولادت برای عمه بزرگوار خود جناب حکیمه خاتون پیغام فرستاده فرمودند:امشب نزد ما افطار کن که شب نیمه شعبان است و خداوند حجت خود را آشکار میسازد.ولادت امام زمان علیه السلام در شهر سامرا به هنگام طلوع فجر نیمه شعبان 255 هجری بوده است.بر شانۀ راست آن حضرت نوشته شده بود:«جاء الحق و زهق الباطل ان الباطل کان زهوقا»پس از تولد آن بزرگوار را نزد پدر بردند و شروع به سخن فرمود:«اشهد ان لا اله الا الله و اشهد ان محمد الرسول الله و ان علیاً امیرالمؤمنین ولی الله»و ائمه معصمومین علیهم السلام را یکی پس از دیگری نام برد تا به وجود شریف خود رسید و برای فرج محبین خود دعا فرمود.آنگاه حسب امر امام عسکری علیه السلام حکیمه خاتون او را نزد مادرش نرجس خاتون برد حکیمه خاتون میفرماید:روز هفتم به خدمت امام حسن علیه السلام رفتم.حضرت فرمود:«پسر مرا بیاورید».آن وجود سرا پا جود را نزد آن امام بردیم حضرت زبان در دهان وی گذاشتند و فرمودند:«پسر سخن بگو».دیدم آنچه در روز اول از او شنیده بودم از اقرار به وحدانیت و ثنا بر جد خود پیامبر صلی الله علیه وآله و امیرالمؤمنین علیه السلام و سایر ائمه علیهم السلام تا پدر بزرگوارش دوباره بیان کرد و این آیه را تلاوت فرمود:«بسم الله الرحمن الرحیم و نرید ان نمن علی الذین استضعفوا فی الارض و نجعلهم ائمة و نجعلهم الوارثین و نمکن لهم فی الارض و نری فرعون و هامان و جنودهما منهم ماکانوا یحذرون»سپس پدر بزرگوارشان فرموند:بخوان آنچه را که خدا بر پیامبران خود نازل فرمود.حضرت خواندن صحف آدم را به لغت سریانی آغار نمود و بعد و بعد کتاب ادریس و نوح و صالح و صحف ابراهیم و تورات موسی و انجیل عیسی و زبور داوود و فرقان محمد صلی الله علیه وآله را قرائت نمود.بعد از آن بیان قصص انبیاء و مرسلین را شروع نمود.حکیمه خاتون میگوید پس از چهل روز دیگر دوباره خدمت فرزند برادرم امام عسکری رفتم و حضرت صاحب الزمان علیه السلام را دیدم که راه میرود امام عسکری علیه السلام فرمود:ای عمه مولود عزیز نزد خدا این است گفتم ای سید و مولای من نشو و نمای او را در چهل روز زیادتر از دیگران میبینم حضرت فرمودند ای عمه ما اوصیاء در یک روز نشو و نمای یک هفته دیگران را و در یک جمعه نشو و نمای یک سال دیگران را مینمائیم من بر خواستم و سر آن طفل را بوسیده به منزل مراجعه کردم

از القاب آن نور الهی«حجة الله،حجة آل محمد،صاحب الزمان،یعنی فرمانروای عصر خود،مالک رقاب خلایق»یعنی امر او و نهی او و حکم حکم او و فرمان فرمان اوست،«مهدی»که خلق به وسیله او هدایت می یابند و به وجود مقدس او از جاده ظلالت به شاه را هدایت رسیده رستگار میشوند،«قائم»که حضرت صادق علیه السلام فرمودند:«از این جهت که به حق قیام مینماید او را قائم گویند».«منتظر»که برای او غیبت طولانی است و مخلصین او انتظار خروجش را میکشند و شکاکین او را انکار میکنند.

اوصاف ظاهری آن حضرت شباهت های زیادی به رسول گرامی اسلام دارد،خطی از موی سبز رنگ مانند زمرد از گردن تا ناف مبارک او کشیده است صورت مبارکش مانند ستاره ای درخشنده و نورانی است. امیرالمؤمنین علیه السلام میفرمایند«او جوانی است خوش روی و خوش موی و نور صورت مبارکش بر سیاهی محاسن انور او قالب است»امام باقر علیه السلام میفرمایند:رنگ مبارکش مایل به سرخی است مانند گل سرخ شکفته و چشمانش گشاده و میان ابروهایش مرتفع و ما بین شانه های او باز است. گشاده جبین است و بینی او بلند و نازک و شکم مبارکش برآمدگی دارد و بیخ دندانهای ثنایایش گشاده است.

والده حضرت صاحب الامر علیه السلام حضرت نرجس خاتون است که نام ها و القاب دیگر حضرت ملیکه،ریحانه،صیقل،سوسن است در زیارت آن حضرت که تمامی عبارت آن دلالت واضحی بر علو منذلت آن بانو دارد توصیف به راضیه،مرضیه،صدیقه،تقیه،نقیه،ذکیه شده است بنابر نقلی جناب نرگس در سال 261 هجری در سامرا از دنیا رحلت کرد و در جوار امامین حضرت هادی و امام عسکری علیهم السلام دفن شد.بنابر نقلی دیگر در سال 260 هجری قبل از شهادت امام عسکری علیه السلام رحلت نمود زیرا هنگامی که امام علیه السلام از وقایع بعد از شهادت خود نسبت به فرزند و عیالش خبر داد حضرت نرجس خاتون علیها السلام از آن حضرت خواستند که دعا بفرمایند قبل از ایشان از دنیا برود.حضرت حکیمه خاتون دختر حضرت جواد الائمه علیه السلام است که توفیق رویت و درک چهار امام معصوم علیهم السلام را داشته است ایشان در سال 274 هجری در سامرا رحلت فرمودند ایشان محرم اسرار اهلبیت علیهم السلام بوده و کسی است که در ولادت حضرت صاحب الزمان علیه السلام حاضر بوده و چندین بار خدمت آن حضرت مشرف شده استو بعد از وفات امام حسن عسکری علیه السلام یکی از سفرا بوده که به واسطه او مردم به حوائج خود نایل میشودند.